بررسی ابعاد زیست محیطی و جایگاه محیط زیست شهری در برنامه های توسعه ایران

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه توجه به مسائل زیست محیطی در برنامه ریزی ها، فعالیت ها و اقدامات توسعه در شهرها، می تواند گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت محیط زیست و در نتیجه ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهروندان باشد. به تبع شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور، چالش هایی فرا روی محیط زیست کشور وجود دارد که بررسی و شناسایی آن می تواند باعث تعیین راهکار در جهت مدیریت و ارتقاء کیفیت محیط زیست کشور گردد. روش پژوهش: تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی ابعاد زیست محیطی و جایگاه محیط زیست شهری در برنامه های توسعه ای کشور است. یافته ها: این تحقیق با نگاهی کلی به جایگاه محیط زیست در برنامه های توسعه کشور، جایگاه محیط زیست شهری را در این برنامه ها مورد تأکید قرار می دهد. با بررسی برنامه های توسعه ای کشور آنچه آشکار می باشد، لزوم توجه به جایگاه محیط زیست در روند تدوین و تصویب قوانین برنامه ای است. نتیجه گیری عواملی چون ناهماهنگی در اجرا، نبود زیرساخت های لازم، مدیریت های موازی، عدم تدوین آیین نامه اجرایی در زمان مناسب و پیشی گرفتن ملاحظات اقتصادی نسبت به ضرورت های حفظ محیط زیست منجر به کاهش اثربخشی مواد قانونی مصوب در برنامه ها گردیده است. همچنین وظیفه حفظ محیط زیست شهری در برنامه های توسعه و مدیریت شهری، دستخوش ناهماهنگی ها و بی توجهی های متعددی شده است. از این رو تصمیم گیری در خصوص ساماندهی و اصلاح وضع موجود با استمداد از قوانین جدیدتر، موضوعی است که باید در تقویت جایگاه واقعی مدیریت شهری، توسعه شهری، طرح های توسعه و تبیین وظایف هر یک از عناصر دخیل در حفظ محیط زیست شهری اعم از شوراها، شهرداری ها، نهادهای دولتی، بخش خصوصی و غیره بیشتر مورد توجه قرار گیرد. ضرورت دیگر هم تغییر مکانیسم نظارت و ارزیابی عملکرد برنامه های محیط زیست به ایجاد سیستم متمرکز در سازمان حفاظت محیط زیست و تکمیل اطلاعات آن توسط سایر دستگاه های ذی ربط است.